Bomen, bodem en biodiversiteit centraal tijdens Tree Selection in Udenhout |
|
|
|
|
 |
| 214 sec |
Netwerken, kennisdelen en natuurlijk worstenbroodjes
Met zo'n 160 deelnemers was de eerste editie van Tree Selection bij Boomkwekerij Udenhout een succes te noemen. De ondertitel 'Welke bomen planten we in de stad van vandaag?' gaf aan wat het thema van dit kennisevent was dat op donderdag 16 oktober plaatsvond. Boombeheerders hebben de belangrijke taak om in te spelen op veranderende weersomstandigheden in de stad. Daarbij spelen factoren zoals droogtebestendigheid, de mate van verzorging én wetenschappelijk onderzoek een grote rol.
De dag begon zoals het in Brabant hoort: met een lunch inclusief worstenbroodjes. Vervolgens opende dagvoorzitter Jacqueline Kerkhof het middagvullende programma. Het programma werd licht aangepast, omdat Henrik Sjöman verstek moest laten gaan. De Zweedse spreker stond geboekt als opener, maar was geveld door corona. De Brit Andrew Hirons verving op het laatste moment zijn zieke collega. Omdat deze mannen nauw samenwerkten aan hetzelfde project, kon de Engelsman de presentatie moeiteloos overnemen.
Huiswerk doen
Hirons sprak onder andere over de impact van extreme hitte op bomen. Veel bomen in stedelijk gebied sterven door droogte, wat deels te wijten is aan gebrek aan goede zorg. Goede verzorging begint met kennis. Zo zijn er naar schatting wereldwijd zo'n 73.000 boomsoorten, maar lang niet elke soort is geschikt voor stedelijke omstandigheden. Volgens Hirons is het essentieel dat beheerders hun huiswerk doen. Soms is dat lastig, omdat literatuur over boomsoorten tegenstrijdig kan zijn. De Drought Tolerance Index is opgezet als hulpmiddel bij het beoordelen van soorten op droogtebestendigheid. Onderzoek van de Universiteit van Myerscough naar de droogtetolerantie van Acer-soorten levert waardevolle inzichten op. Op de website www.tdag.org.uk is een soortengids te vinden met ruim 280 soorten. Dit naslagwerk is opgesteld door Hirons en Sjöman. Er is ook een Nederlandstalige versie beschikbaar.
Beter begrijpen van boomgedrag
De tweede presentatie was ook van Hirons. Hij ging in zijn lezing dieper in op de CSR-methode. Deze methodiek legt uit hoe bomen met hittestress omgaan en hoe concurrentie tussen boomsoorten ontstaat. Om te overleven onttrekken sommige soorten veel voedingsstoffen uit de bodem, wat ten koste gaat van andere soorten. Door bijvoorbeeld het bladgewicht te meten, kunnen beheerders beter begrijpen hoe een soort omgaat met stress, zoals droogte. Door het gedrag van bomen in kaart te brengen, kun je ervoor zorgen dat je de juiste soorten kiest en bij elkaar zet. Zo ontstaat een robuuster en klimaatresistenter bomenbestand in stedelijk gebied.
|
|
'We moeten rekening houden met verschillende klimaatscenario's'
| |
|
Register Ecologische Bomen in Leiden
Eduard Groen lichtte het project in Leiden toe, waar biodiversiteit centraal staat. De stad telt 84.789 bomen in de openbare ruimte. Op openbomenkaart.org is precies te zien waar deze bomen staan. Esp, linde en iep zijn de meest voorkomende soorten. In 2020 startte de gemeente met een Leids Register Ecologische Bomen, op basis van een sortimentslijst van lokale kwekers. Soorten kregen een score van -1 (niet aanplanten) tot 4 (met grote voorkeur aanplanten). Groen gaf aan dat het Leids register soms tegenstrijdig is met bestaande (zwarte) lijsten. Het belang van maatwerk is dan ook groot, want de ene stad is de andere niet. Wat in Leiden werkt, hoeft in andere steden niet even goed te zijn.
Naar een toekomstbestendig sortiment
In het tweede deel van de middag stond de toekomst van het boombeheer centraal. Veel boombeheerders veranderen hun sortiment: waar vroeger vaak werd gekozen op basis van kleur of bloei, draait het nu om functionaliteit en weerbaarheid. In zijn presentatie ging Henry Kuppen dieper in op deze ontwikkeling. Volgens de spreker zijn toleranties van soorten belangrijk. Zo kunnen lindes bijvoorbeeld slecht tegen strooizout. Ook speelt het klimaat een steeds grotere rol. Klimaatmodellen voorspellen dat de beuk het lastig krijgt. Moeten we met het oog op klimaatverandering blijven vasthouden aan inheemse soorten? Kuppen denkt van niet. Bomen zoals de Paulownia kunnen zich aanpassen aan het veranderende klimaat en kiezen in feite zelf hun groeiplaats. Kuppen hield een pleidooi om te stoppen met het importeren van exoten en wees op het belang van groennormen: 'Zet de juiste boom op de juiste plek, voor de juiste reden.'
Malmö als voorbeeldstad
De Zweedse boomspecialist Patrick Bellan — die zich liever boomenthousiasteling noemt — vertelde over zijn aanpak van boombeheer in Malmö. Het gaat hier om de derde grootste stad van Zweden. In deze vergrijzende stad zijn bomen een indicator voor leefbaarheid. Malmö was een van de eerste steden die het 3-30-300-principe invoerde: zicht op 3 bomen vanuit elk raam, 30 procent boomkroonbedekking per wijk en op maximaal 300 meter van elke woning een park of bos. Door deze methode aan te houden, moet de leefbaarheid in de stad gewaarborgd worden. Er wordt door Bellan niet lichtzinnig gedacht over de keuze van boomsoorten. Lukraak planten gebeurt niet.
|
|
'Een betere samenwerking tussen boombeheerders en ontwerpers is van groot belang om tot toekomstbestendige groenomgevingen te komen'
| |
|
Klimaatscenario's vragen om bewuste sortimentskeuze
De laatste spreker van Tree Selection was Jaap Smit. Hij benadrukte het belang van het anticiperen op klimaatverandering: 'We moeten rekening houden met verschillende klimaatscenario's.' Zo zijn drogere zomers een reëel vooruitzicht en merken we nu al dat klimaatzones opschuiven. 'We bewegen ons langzaam van een zeeklimaat naar een landklimaat.' Volgens Smit hebben bomen meer waarde dan alleen het verbeteren van de biodiversiteit. Ze spelen een belangrijke rol in het aanpassen van steden aan het veranderende klimaat. Hij wees op het Leids Register en de aanpak van boombeheer in Den Haag als interessante voorbeelden om nader te bestuderen. Een opvallend punt: het planten van zowel inheemse als uitheemse soorten kan ruimte bieden aan nieuwe fauna. Daarbij is het belangrijk om duidelijke doelen te stellen bij de sortimentskeuze.
Samenwerking essentieel voor goede bomenkeuze
Na afloop van de presentatie van Smit kwamen alle sprekers samen op het podium om vragen vanuit het publiek te beantwoorden onder de titel Tree Officers Forum. Vanuit dit forum klonk de oproep om meer bewustwording te creëren over de keuzes die gemaakt worden bij aanplant. Er valt nog veel winst te behalen op dit vlak. Volgens het forum is betere samenwerking met ontwerpers van groot belang om tot toekomstbestendige groenomgevingen te komen.
Banjo als afsluiter
De dag werd afgesloten met een informele borrel. Maar voordat de glazen werden geheven, vatte de dagvoorzitter het evenement muzikaal samen - met een liedje op de banjo. Na afloop kon er een kijkje genomen worden bij de stands van Furns, Boomkwekerij L.B. Ruijgrok, Boom & Bonheur, Vlemminx en Nursitree. De organisatie was in handen van NWST en TreePort.
| Boomkwekerij Udenhout B.V... | |
| Boomkwekerij L.B. Ruijgro... | |
| Coöperatieve Vereniging ... | |
| |
| LOGIN
met je e-mailadres om te reageren.
|
|
|
| Er zijn nog geen reacties. |
Tip de redactie
|
